Jak zbudować murek z cegły w ogrodzie?
Budowa murku z cegły w ogrodzie to jedno z tych zadań, które, choć z pozoru proste, wymaga przemyślanego podejścia, odpowiedniego przygotowania i znajomości podstawowych zasad konstrukcyjnych oraz materiałoznawstwa.
Dlaczego warto zbudować murek z cegły?
Cegła to materiał o wyjątkowych właściwościach – trwały, odporny na warunki atmosferyczne, a przy tym naturalnie piękny. W ogrodzie może pełnić różne funkcje: od klasycznego murka oporowego, przez ściankę dekoracyjną, po obramowanie rabat czy podmurówkę pod ogrodzenie. Cegła (zwłaszcza klinkierowa) dobrze znosi mróz, nie nasiąka wodą i nie wymaga częstej konserwacji. Co ważne, z czasem nabiera szlachetnej patyny, wpisując się w naturalny rytm ogrodowej przestrzeni.
Budując murek z cegły, wprowadzamy do ogrodu element nawiązujący do tradycji europejskiego budownictwa – cegła od wieków była stosowana w murach ogrodzeń, murkach zamykających dziedzińce czy ozdobnych ścianach w ogrodach klasztornych i rezydencjonalnych.
Jak zaplanować murek z cegły?
Zanim przejdziemy do samej budowy, musimy zacząć od planu. Zastanów się, jaka będzie funkcja murku – czy ma pełnić rolę konstrukcyjną (np. podtrzymywać skarpę), czy jedynie dekoracyjną. To wpłynie na wybór materiału, technikę wykonania oraz fundament.
Przy murkach dekoracyjnych nieprzekraczających 60–80 cm wysokości możemy zastosować prostsze rozwiązania. Natomiast wyższe konstrukcje, zwłaszcza pełniące funkcję oporową, wymagają już solidnych fundamentów i często zbrojenia.
Wybierając miejsce pod murek, zwróć uwagę na:
- poziom wód gruntowych,
- rodzaj podłoża (piaski, gliny, ziemia organiczna),
- ekspozycję słoneczną (cień/słońce może wpływać na porastanie muru mchem),
- otaczającą zieleń – korzenie drzew mogą w przyszłości destabilizować konstrukcję.
Jakie cegły wybrać do budowy murku?
Moim ulubionym materiałem do budowy murków ogrodowych jest cegła klinkierowa – wypalana w wysokiej temperaturze, niskonasiąkliwa i wyjątkowo trwała. Klinkier występuje w szerokiej gamie kolorystycznej – od klasycznych czerwieni, przez miodowe i piaskowe odcienie, po grafit i czerń. To pozwala dopasować go zarówno do nowoczesnych, jak i tradycyjnych aranżacji ogrodu.
Można oczywiście zastosować także inne rodzaje cegieł: ręcznie formowane, cegły z rozbiórki (świetnie nadają się do rustykalnych ogrodów) lub nawet płytki ceglane, jeśli murek pełni tylko funkcję dekoracyjną i jest „nakładką” na inną konstrukcję.
Zawsze zwracam uwagę na to, by cegła była mrozoodporna i miała certyfikaty dopuszczające ją do stosowania na zewnątrz.
Fundament – klucz do trwałości
Podstawą każdego trwałego murku jest odpowiedni fundament. Nie można tego etapu pominąć, nawet jeśli murek ma tylko 40 cm wysokości. W mojej praktyce stosuję najczęściej fundament betonowy o głębokości 30–50 cm (w zależności od strefy przemarzania i rodzaju gruntu). Wykop powinien być nieco szerszy niż sam murek, a dno dobrze zagęszczone i wyrównane.
Beton (najczęściej klasy C16/20) można zalać w szalunku lub bezpośrednio do wykopu. Po związaniu betonu (zazwyczaj po 2–3 dniach) można przystąpić do murowania.
Technika murowania krok po kroku
Murowanie zaczyna się od wyznaczenia linii sznurem murarskim – precyzja jest tu kluczowa, bo każde odchylenie będzie widoczne na tak niewielkiej konstrukcji jak murek. Cegły układa się na zaprawie cementowo-wapiennej lub dedykowanej zaprawie do klinkieru (ma niższą zawartość wapna i dodatki ograniczające przebarwienia).
Podstawowe zasady, które zawsze stosuję:
- pierwszą warstwę cegieł układamy „na sucho” – żeby sprawdzić rozstaw i ewentualne docinki,
- spoiny pionowe przesuwam względem siebie (tzw. wiązanie cegieł),
- grubość spoiny poziomej i pionowej to zazwyczaj 10–12 mm,
- fugę wykonuję najczęściej po lekkim związaniu zaprawy, stosując kielnię spoinową – pozwala to uzyskać czyste i estetyczne wykończenie.
Jeśli murek jest wyższy niż 60–80 cm lub ma funkcję oporową, warto rozważyć zastosowanie zbrojenia pionowego (np. prętów stalowych osadzonych w betonie) oraz zalanie wnętrza konstrukcji zaprawą półsuchą.
Detale, które robią różnicę
Z doświadczenia wiem, że to detale decydują o końcowym efekcie. Górna część murku – tzw. zwieńczenie – może być wykonana z cegły ustawionej w poprzek (tzw. główka), z daszków klinkierowych lub z płyt kamiennych (np. piaskowiec lub granit). To nie tylko kwestia estetyki – odpowiednie nachylenie lub kapinos chroni murek przed nasiąkaniem wodą deszczową.
Innym ważnym elementem jest odwodnienie – jeśli murek oporowy przylega do skarpy lub rabaty, należy wykonać drenaż z warstwy żwiru i rury drenarskiej, zabezpieczonej geowłókniną. Pozwala to uniknąć problemów z nasiąkaniem konstrukcji i jej przemarzaniem zimą.
Jak wkomponować murek w aranżację ogrodu?
Dobrze zaprojektowany murek nie powinien dominować przestrzeni. Lubię traktować go jako liniowy akcent – przedłużenie linii tarasu, element rozdzielający strefy funkcjonalne ogrodu albo tło dla nasadzeń. Cegła pięknie kontrastuje z zielenią, świetnie komponuje się z trawami ozdobnymi, lawendą czy pelargoniami. Można też zintegrować w murek siedzisko, wnękę na donice lub niszę oświetleniową.
Czy warto budować samemu?
W przypadku prostych murków dekoracyjnych – zdecydowanie tak. Wymaga to podstawowych umiejętności murarskich, ale przy zachowaniu zasad, które opisałem, można osiągnąć bardzo dobry efekt. Dla murków oporowych i konstrukcyjnych polecam jednak wsparcie specjalisty – zwłaszcza jeśli mają one przenosić duże obciążenia lub są elementem większego systemu ogrodowego.









